Nieuwsflits Ondernemingsklimaat
September 2025
Op naar een nieuwe OndernemersTop
Na de OndernemersTop van december 2024 is hard gewerkt aan het inventariseren van allerlei knelpunten en oplossingen die het ondernemingsklimaat beter moeten maken. Het idee was dat het resultaat zou leiden tot een Pact Ondernemingsklimaat. De nieuwe, demissionaire minister Vincent Karremans vroeg in de vorige nieuwsflits bedenktijd. Hij wilde graag nadenken over de vraag: hoe verder? In een recente brief aan de Tweede Kamer geeft de minister zijn motivering om af te zien van een Pact. Er komt wel een nieuwe OndernemersTop, met een focus op regeldruk. In deze nieuwsflits geeft directeur-generaal Erwin Nijsse van het ministerie van Economische Zaken een toelichting hierop. U kunt ook de reactie lezen van de Verkenner Ondernemingsklimaat, Vivienne van Eijkelenborg.
Er komt geen Pact Ondernemingsklimaat, maar de dialoog met ondernemers gaat wel door. Waarom heeft de minister deze beslissing genomen?
Erwin Nijsse: “Allereerst wil ik zeggen dat ondernemers, onder de bezielende leiding van Vivienne en samen met medewerkers van branches en van ministeries, heel snel en effectief tot een aantal goede ideeën zijn gekomen. De minister heeft in de zomer nagedacht en met zijn collega’s in het kabinet overlegd. De winst van het Pact en het proces van de afgelopen maanden is dat er brede steun is voor een geregeld overleg tussen het kabinet en ondernemers, en dat verschillende departementen duidelijk oor hebben voor de zorgen en belangen van ondernemers.
Een Pact sluiten is nooit een doel op zich, het moet gaan om de resultaten voor ondernemers en het geven van een stem aan ondernemers in Den Haag. Gezien de demissionaire status van het kabinet vindt de minister het niet juist om in deze periode richting een nieuw kabinet een Pact Ondernemingsklimaat te sluiten. Wel wil de minister doorpakken op concrete vraagstukken die in het Pact worden genoemd. De optelsom van de urgente uitdagingen maakt dat er, naar het oordeel van de minister, een andere benadering nodig is. Hij wil het anders doen.”
Vivienne, jij was als Verkenner Ondernemingsklimaat de motor achter de dialoog en het Pact Ondernemingsklimaat. Jouw werk stopt nu. Hoe kijk jij daarnaar?
Vivienne van Eijkelenborg: “Ik heb maandagochtend 1 september demissionair minister Vincent Karremans gesproken. Helaas heeft hij besloten het Pact voorlopig niet te tekenen. Hij geeft aan dat hij denkt dat als dit als de oplossing wordt gepresenteerd, het niet gaat werken. Ik heb duidelijk aangegeven dat we dit Pact altijd als een eerste stap hebben gezien en dat we allemaal nog veel verder willen komen met de oplossingen voor ondernemend Nederland. Ik vind het echt een verkeerde keuze en een verkeerd signaal om dit nu te laten liggen en dat heb ik geprobeerd over te brengen. Het is zo jammer dat de stappen die in het Pact staan niet hand in hand kunnen gaan met weer een nieuwe minister en visie. Ik ben heel erg teleurgesteld dat dit de uitkomst is van ons harde werken en alle inzet die getoond is vanuit de koplopers, demarrageteams, alle betrokken ondernemers eromheen, het kernteam vanuit EZ, betrokken ambtenaren van andere ministeries en de ploegleiders. Met z’n allen hebben we tijd en energie besteed om ondernemend Nederland vooruit te helpen.”
Erwin, hoe wil de minister het dan ‘anders’ gaan doen?
Erwin Nijsse: “De minister wil voortbouwen op de inspanningen die zijn geleverd. Hij is heel dankbaar voor de inzet en de belangrijke inzichten die zijn gegeven. Er komt een nieuwe OndernemersTop in december 2025. Deze OndernemersTop staat in het teken van regeldrukvermindering. De minister wil een nieuwe aanpak van regeldruk, vanuit de urgentie dat het echt niet goed gaat met het ondernemings- en investeringsklimaat in Nederland. In de genoemde Kamerbrief gaat hij daar uitgebreid op in. We moeten de zaken fundamenteler, systematischer en concreter aanpakken. De OndernemersTop gaan we daarom organiseren als hackathon, die binnen een paar maanden concrete resultaten moet opleveren. De economie is niet demissionair. We zitten niet stil. Alle politieke partijen en de partijen die het volgende kabinet gaan vormen moeten op hun netvlies krijgen dat een beter ondernemings- en investeringsklimaat echt nodig is voor het behouden van ondernemers voor Nederland, het behouden van banen en het op peil houden van ons hoge niveau van welvaart en welzijn. Er is veel chagrijn bij ondernemers, er wordt veel te weinig geïnvesteerd. Dat moeten we zien om te buigen. We doen daarom meer. Peter Wennink, de gezaghebbende oud-CEO van ASML, is door de minister gevraagd om een advies te geven voor een Nationale Investeringsagenda. Peter is gevraagd daarbij ook de knelpunten opnieuw goed onder de aandacht te brengen en de formerende partijen hierover te adviseren.”
Erwin Nijsse
